Anamın cehizi, 2024

Digital print üzərində qarışıq texnika

30 x 37.5 sm, 40 x 50 sm

16 yaşımdan bəri mənə “nə vaxt evlənirsən?” sualını verirlər, amma hələ də özümü buna hazır hiss etmirəm. Əvvəlcə bunun sadəcə cəmiyyətin gözləntisi olduğunu düşünürdüm, lakin burada insanlarla söhbət etdikdən sonra bunun bu ölkədə də ümumi bir sual olduğunu başa düşdüm. Sadəcə olaraq hər kəsin vaxtı fərqlidir.

Azərbaycanda patriarxal normalar diqtə edir ki, nikah qadın üçün zəruridir. Qadından “arxasında kişi olması”, “övlad dünyaya gətirməsi”, “nəsli davam etdirməsi” gözlənilir. Bir çox qadına evlənməyə çox yüksək qiymət verildiyi üçün təzyiq edilir və bu ictimai gözləntilər altında bəziləri həqiqətən seçim etmədən tələsik qərarlar verirlər. Ən pis halda gənc qızlar erkən yaşda ərə getməyə məcbur edilir.

Uşaqlıqdan qızlar saysız-hesabsız qadağalarla üzləşirlər: “Qaranlıq düşməzdən əvvəl evə gəl”, “Qızsan, tək səyahət edə bilməzsən”, “Rəfiqənin evində gecələyə bilməzsən”, “Evlənməmiş oğlanla tanış ola bilməzsən” və s. Çoxları üçün evlilik bu məhdudiyyətlərdən yeganə çıxış yolu olur. Bu arada oğlanlar və kişilər istədiklərini etməkdə sərbəstdirlər.

Ancaq bu gün bir çox qadın bu normalardan qurtulub, öz şərtləri ilə yaşamağı seçir və onlar xoşbəxtdirlər.